Ngước lên bầu trời vào một đêm trong sáng, bạn sẽ nhìn thấy hàng ngàn vì sao - khoảng 6.000 hoặc sơn thế. Thế nhưng, đó chỉ là một phần nhỏ xíu trong số các vì sao trên đó. Phần còn lại quá xa khiến chúng ta khó mà nhìn thấy được.
Vũ trụ, ngân hà, sao
Rải rác khắp vũ trụ là các ngân hà - gồm các chòm sao, hành tinh, khí và bụi kết hợp lại với nhau. Giống như con người, các ngân hà gồm nhiều loại khác nhau. Chúng có các kích thước và hình dạng khác nhau.
Trái Đất nằm trong Ngân hà Milky Way, một ngân hà hình xoắn ốc, các chòm sao nằm trong các nhánh xoay quanh tâm của nó. Các ngân hà khác hình bầu dục - kiểu hình quả trứng - còn một số khác thì bất định với rất nhiều hình dạng khác nhau.
Hình một phần của ngân hà.
Đếm ngân hà
Trước khi đếm các vì sao trong vũ trụ, các nhà thiên văn học phải tính được số ngân hà. Cho đến nay, họ đã chụp được những bức ảnh rất chi tiết về các phần nhỏ của bầu trời và đếm được tất cả các ngân hà mà họ trông thấy trong những bức hình này. Số đó được đem nhân với số bức tranh cần phải chụp trên toàn bầu trời.
Câu trả lời là: Có xấp xỉ 2,000,000,000,000 ngân hà trên vũ trụ - tức là 2 nghìn tỷ.
15,000 ngân hà hiển thị như các đốm và vết nhỏ trong bức tranh chụp bầu trời đêm này của NASA. Mỗi ngân hà chứa hàng tỷ ngôi sao.
Đếm sao
Các nhà thiên văn học không biết chính xác trong mỗi 20 tỷ ngân hà đó có bao nhiêu ngôi sao. Phần lớn chúng ở quá xa, không có cách nào để đếm chính xác.
Tuy nhiên, chúng ta có thể đoán chính xác số ngôi sao trong ngân hà Milky Way của chúng ta. Những ngôi sao này gồm nhiều loại khác nhau, có nhiều kích thước và sắc màu khác nhau.
Mặt Trời của chúng ta, một ngôi sao trắng, kích thước trung bình, khối lượng và độ nóng trung bình: 15 triệu độ C ở tâm.
Các ngôi sao to lớn hơn, nặng hơn và nóng hơn thường có khuynh hướng màu xanh, giống như sao Vega (Vệ nữ) trong chòm sao Lyra (Thiên cầm), bé hơn và tối hơn thường mang màu đỏ, như sao Proxima Centauri (Cận tinh). Ngoại trừ Mặt Trời thì nó là ngôi sao gần chúng ta nhất.
Bức đồ họa một ngôi sao lùn với một hành tinh ngoại hệ trong quỹ đạo. Khoảng 2/3 ngôi sao trong ngân hà Milky Way là các sao lùn đỏ. Các hành tinh ngoại hệ là cái tên đặt cho các hành tinh bên ngoài hệ mặt trời của chúng ta.
Một con số khó tưởng tượng
Các ngôi sao đỏ, trắng và xanh phát ra lượng ánh sáng khác nhau. Bằng cách đo ánh sáng sao - đặc biệt là về màu sắc và độ sáng của nó - các nhà thiên văn học có thể tính được có bao nhiêu sao hiện diện trong ngân hà của chúng ta.
Bằng phương pháp đó, họ khám phá được ngân hà Milky Way có khoảng 100 tỷ ngôi sao - 100,000,000,000.
Giờ bước tiếp theo, dùng ngân hà Milky Way làm mẫu, chúng ta có thể nhân số ngôi sao trong một gân hà tiêu chuẩn (100 tỷ ngôi) với số các ngân hà trong vũ trị (2000 tỷ).
Câu trả lời là một con số khó tin. Có khoảng 200 nghìn tỷ tỷ sôi sao trong vũ trụ. Hay nói cách khác là 200⁷, hai ngàn lũy thừa 7.
Đó là 200,000,000,000,000,000,000,000!
Con số thật lớn, khó tưởng tượng nổi. Nhưng thử hình dung thế này: nó bằng khoảng 10 lần lượng các nguồn nước trong tất cả các đại dương trên Trái Đất.