Ashen Light là gì?

Năm 1943, nhà thiên văn học người Ý, Giovanni Battista Riccioli nhận ra mình đã trông thấy một ánh sáng mờ nhạt trên phần tối của Sao Kim, nó đang trong tuần trăng lưỡi liềm. Ông gọi nó là Ashen Light (Ánh sáng xanh tái). Nó rất giống ánh sáng phản chiếu của Trái Đất lên bề mặt Mặt Trăng, làm cho phần tối của nó sáng lên với một màu xám như bóng ma. 

Dù vậy, vấn đề quan trọng về phát hiện của Riccioli là đó không phải là một hiện tượng kỳ lạ hiếm thấy với bất cứ ai quan sát Sao Kim và dường như chẳng ai biết được nó có nguồn gốc từ đâu cũng như không ai có thể chụp lại hình ảnh nó.


Điều ngạc nhiên là nhiều nhà thiên văn học trong lịch sử đã ghi nhận trông thấy nó, trong đó có những cái tên như William Herschel và khá gần đây là Sir Patrick Moore. Tuy nhiên, phần đông người quan sát chưa nhìn thấy chiếm nhiều hơn. Qua nhiều thế kỷ, nguyên nhân được cho là do sự hỏng hóc trang thiết bị, lỗi người quan sát, một ảo ảnh quang học hoặc các hiệu ứng khí quyển.

Vậy, ánh sáng xanh tái có thực sự tồn tại? Với việc đã được trông thấy bởi những nhà thiên văn học lỗi lạc thì nó là một hiệu ứng có thật. Nhưng, nếu thế thì nó là gì? Có đầy rẫy các giả thuyết, một số phần nào có lý, số khác chỉ là một điều hoàn toàn kỳ cục: Các kính thiên văn ở đài quan sát Keck từng ghi nhận trông thấy một ánh sáng màu hơi lục phảng phất, cho rằng do ánh sáng cực từ Mặt trời chia tách CO2 của Sao Kim thành CO và ô xi. Tuy nhiên, thứ màu lục từ việc sản sinh ra khí ô xi này sẽ quá mờ nhạt rất khó để nhận ra ngay cả bằng những chiếc kính thiên văn đó. Một số người khác cho rằng nó có thể là do những tiếng sét đang tàn phá hành tinh này dù chúng cũng rất khó có thể trông thấy qua bầu khí quyển lạ thường của Sao Kim. Cực quang? Lại một lần nữa không chắc cắn với bầu khí quyển dày như bàu khí quyển của Sao Kim.

Có lẽ, lời giải thích "hay ho nhất" cũng như lạ đời nhất là của Franz von Gruithuisen, một nhà vật lý học và thiên văn học ở thế kỷ 19, người không chỉ nối tiếng về năng lực quan sát mà còn về trí tưởng tượng khó tin. Ông quan niệm ánh sáng xanh tái là do những ngọn lửa hoặc để đốt cháy đất trống để khai khẩn trên Sao Kim hoặc để chào mừng một vị hoàng đế trên một hành tinh mới.

Chuyên mục: