Aquarius constellation nằm ở bán cầu nam. Nó là một trong chòm sao 12 cung hoàng đạo. Tên của chòm sao này có nghĩa là "người bưng nước" (hay "người bưng cốc") trong tiếng Latin và ký hiệu♒tượng trưng cho nước. Tên Hán-Việt của chòm sao này là Bảo Bình.
Aquarius nằm trên vùng trời mà đôi khi được gọi là Biển vì nó chứa số lượng lớn các chòm sao khác có những cái tên liên quan đến nước: Pisces (Song Ngư), Eridanus (Ba Giang) và Cetus (Kình ngư, cá voi), ở giữa các chòm sao khác. Giống các chòm sao hoàng đạo khác, Aquarius được liệt kê vào danh mục bởi nhà thiên văn học Hy Lạp Ptolemy vào thế kỷ thứ 2.
Aquarius chứa các sao siêu khổng lồ Sadalsuud (Beta Aquarii) và Sadalmelik (Alpha Aquarii) và rất nhiều các thiên thể đáng chú ý: cụm sao hình cầu Messier 2 và Messier 72, chòm sao Messier 73, Ngân Hà Lùn Aquarius, Ngân hà NGC 7252 và hai tinh vân nổi tiếng: Tinh Vân Sao Thổ và Tinh vân Helix (Tinh vân xoắn ốc).
Vị trí, bản đồ và những dữ liệu thực tế
Aquarius là chòm sao lớn thứ 10 trên bầu trời, chiếm một diện tích lên đến 980 độ vuông.
Nó nămg ở cung phần tư thứ tư của bán cầu nam (SQ4) và có thể quan sát thấy ở vĩ độ từ +65° tới -90°. Các chòm sao lân cận là Aquila, Capricornus, Cetus, Delphinus, Equuleus, Pegasus, Pisces, Piscis Austrinus và Sculptor.
Aquarius chứa hai ngôi sao sáng hơn độ lớn 3.00 và bảy sao nằm cách Trái Đất 10 parsec (32,6 năm ánh sáng). Ngôi sao sáng nhất trong chòm là Beta Aquarii, còn có tên khác là Sadalsuud với tầm sáng lớn 2,87. Sao gần nhất là EZ Aquarii, một hệ tam sao gồm 3 hành tinh lùn kiểu M, nằm cách Trái Đất 11,27 năm sánh sáng.
Chòm sao này chứ 11 sao đã được đặt tên. Tên của những ngôi sao này được Hiệp Hội Thên Văn Học Quốc tế chấp thuận, là Albali, Ancha, Bosona, Bunda, Lionrock, Márohu, Sadachbia, Sadalmelik, Sadalsuud, Situla và Skat.
Aquarius có số lượng lớn các sao có các hành tinh ngoài hệ mặt trời đã được biết đến. Chúng là Psi-1 Aquarii (91 Aquarii, spectral class K0III), HD 210277 (G0V), HD 212771 (G8IV), HD 222582 (G5), HD 220689 (G3V), HD 215152 (K0, hai hành tinh), HD 206610 (K0III), WASP-69 (K5), WASP-70 A (G4), WASP-75 (F9), Gliese 849 (M3.5, hai hành tinh), Gliese 876 (M3.5V, bốn hành tinh), WASP-47 (G9V, bốn hành tinh), and WASP-6 (G8).
Aquarius là thành viên của gia đình các chòm sao Zodiac (Chòm sao Hoàng đạo), cùng với Aries (Bạch Dương), Taurus (Kim Ngưu), Gemini (Song Tử), Cancer (Cự Giải), Leo (Sư tử), Virgo (Xử Nữ), Libra (Thiên Bình), Scorpius (Thiên Yết), Sagittarius (Nhân Mã), Capricornus (Ma Kết) và Pisces (Song Ngư). Aquarius chứa 3 thiên thể Messier: Messier 2 (NGC 7089), Messier 72 (NGC 6981) và Messier 73 (NGC 6994). Có 4 trận mưa sao băng liên quan đến chòm sao này: Aquariids Tháng Ba, Eta Aquariids, Delta Aquariids và Iota Aquariids.
Thần thoại về Aquarius
Aquarius miêu tả một chàng trai đang đổ nước (hoặc cũng có thể là tiên tửu) từ một chiếc vò hai quai vào miệng một con cá ở phía nam, tượng trưng bởi chòm sao Piscis Austrinus (Chòm sao Nam Ngư).
Aquarius thường có liên quan đến Ganymede, con trai Vua Tros, trong thần thoại Hy Lạp. Ganymede là một chàng trai thành Trojan tuấn tú đã lọt vào mắt của thần Zeus, người đã thúc đẩy ông tự trá hình thành một con đại bàng (được tượng trưng bởi chòm sao Aquila - Thiên Ưng) và đưa cậu tới đỉnh Olympus làm người hầu rượu (bưng chén rượu) cho các vị thần. Trong một câu chuyện khác, chòm sao tượng trưng cho thần Deucalion, con trai của thần Prometheus, người đã thoát khỏi trận đại hồng thủy cùng vợ Pyrrha.
Trong thần thoại của người Babylon, Aquarius được gọi là GULA (người khổng lồ), chính là vị thần Ea, trong truyện cổ Ai Cập, chòm sao này được cho là tượng trưng của vị thần sông Nile này.